burnout preventie
Wat alleen perfectionisten willen weten over perfectionisme vs. burn-out
Je best willen doen is een hele mooie eigenschap. Je houdt niet van half werk. Het toont dat je kwaliteit hoog in het vaandel draagt. Hierdoor behaal je ook de doelen die je stelt in het leven. Mooi allemaal.
Maar wat als je nooit helemaal tevreden bent?
Wat als je gedreven wordt door ‘alleen perfect is goed genoeg’ in het leven? Wat als je jezelf hierdoor geen rust gunt? Want rust, dat is toch hetzelfde als ‘niets doen’? En dan voel je je schuldig.
Als je je hierin herkent, is de kans groot dat je last hebt van onaangepast perfectionisme. Het gaat niet langer om je best doen om een goed resultaat te halen, maar om een soort van dwang om altijd bezig te zijn. Het eindresultaat is nooit goed genoeg en hierdoor ben je ook heel kritisch voor jezelf.
Is perfectionisme dan slecht?
Neen, helemaal niet. Ik herhaal: er is niets mis met je best doen en kwaliteit te willen leveren.
Alleen als je erin doorschiet, ben je vatbaarder voor de negatieve gevolgen van stress en verhoog je het risico op burn-out. Het ontbreekt je immers aan de noodzakelijke rust.
En een burn-out, met een complete uitval, dat is verre van perfect, en uiteraard helemaal niet het scenario dat je voor ogen hebt.
👉Wat doe je dan beter wel?
In een begeleidingstraject rond het preventief behandelen van stressklachten en rond preventie van burn-out, werk ik regelmatig rond dit thema.
Want ja, veel mensen worstelen ermee.
Bij de ene uit zich dit vooral in nooit tevreden zijn en zelfkritiek. Bij de andere is dit eerder zichzelf nooit rust gunnen, of nog: overmatig controle zoeken, ook voor zaken waar je eigenlijk geen controle over hebt. Bij velen is het ook een combinatie van die factoren.
Ze hebben één ding gemeenschappelijk: ze zorgen voor veel stress.
In mijn begeleiding als psycholoog is het niet de bedoeling om perfectionisme te laten verdwijnen.
Dat is ook niet nodig, want er zijn ook goede kanten aan pefectionisme.
Wat we wél doen is de scherpe kantjes ervan afhalen. Ervoor zorgen dat je die eigenschap eerder als een kwaliteit kunt inzetten en het niet langer een last is.
We werken eerst rond bewustwording van het patroon en het leren observeren.
Daarna leren we mensen opnieuw te leven in lijn met hun waarden, duidelijke keuzes maken en vooral: zichzelf en hun eigen welzijn wat meer op de eerste plaats te zetten.
Dat lijkt niet makkelijk en dat is het ook niet.
Perfectionisme waarin iemand is doorgeschoten, is vaak een hardnekkig patroon. En dat doorbreek je niet op één, twee, drie.
Toch is het mogelijk hier stappen in te zetten, met tijd en geduld. Maar de voorwaarde om te slagen is: gun het jezelf. Gun jezelf ook gepaste begeleiding.
Jouw leven zal er beter van worden. Niet alleen voor jou, ook voor de mensen in je omgeving.
Virginie Lauwers
De auteur is psycholoog (master in de klinische psychologie VUB 2020 met grote onderscheiding). Virginie Lauwers heeft haar praktijk in Landen op 15 minuten van Tienen en Sint-Truiden. Ze specialiseert zich in preventie en behandeling van burn-out. Je kan bij haar terecht voor behandeling van stressklachten.